İrəvandan rəsmi Moskvanı narahat edən ADDIMLAR – Rəfi Müslümov yazır
ABŞ əsgərlərinin Ermənistana gəlməsi, Cənubi Qafqaz regionunda mühüm geosiyasi dəyişikliklərə səbəb ola biləcək təhlil ediləcək hadisədir. Bu addım bir neçə mühüm amillə izah oluna bilər və müxtəlif regional və beynəlxalq aktorlar tərəfindən fərqli şəkildə qiymətləndirilir.
Ermənistanın xarici siyasətində dəyişiklik
Ermənistan uzun müddət Rusiyanın yaxın müttəfiqi olmuş və təhlükəsizlik baxımından Moskvaya böyük dərəcədə bağlı qalmışdır. Lakin son illərdə Ermənistan, xüsusilə İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra Rusiya ilə münasibətlərində müəyyən narazılıqlar və gərginliklər yaşamağa başlayıb.
Rusiya tərəfindən Ermənistanın yetərincə dəstəklənməməsi və regionda dəyişən güc balansı Ermənistanı öz təhlükəsizlik siyasətini yenidən nəzərdən keçirməyə vadar edib.
Bu kontekstdə ABŞ əsgərlərinin Ermənistana gəlməsi, Ermənistanın Qərblə daha sıx əməkdaşlıq etmək niyyətinin bir göstəricisi kimi qiymətləndirilə bilər. Ermənistan, təhlükəsizlik sahəsində daha çox balans yaratmaq və öz milli maraqlarını qorumaq üçün ABŞ və NATO ilə əlaqələri gücləndirməyə çalışır.
Rusiya ilə münasibətlər
ABŞ əsgərlərinin Ermənistana gəlməsi, Rusiya üçün ciddi narahatlıq yaradır. Rusiya, Ermənistanın əsas təhlükəsizlik təminatçısı olaraq qalmaqda maraqlıdır və Cənubi Qafqazda Qərbin hər hansı bir hərbi iştirakını öz təsir dairəsinə təhdid kimi görür. Moskva bu addımı Ermənistanın Rusiyadan uzaqlaşması kimi qiymətləndirə və buna qarşı müəyyən təzyiq tədbirləri görə bilər.
Regional və beynəlxalq reaksiyalar
Azərbaycan üçün də bu vəziyyət yeni çağırışlar yarada bilər. ABŞ-ın Ermənistanda hərbi varlığı, Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinə və ümumilikdə regiondakı güc balansına təsir göstərə bilər. Azərbaycan, xüsusilə Türkiyə ilə yaxın əlaqələri və Rusiya ilə strateji tərəfdaşlığı çərçivəsində bu yeni vəziyyəti nəzərə almağa çalışacaq.
İran da Cənubi Qafqazdakı ABŞ hərbi varlığını öz milli təhlükəsizliyinə təhdid kimi qəbul edə bilər. İran, sərhədlərinə yaxın ABŞ qüvvələrinin yerləşdirilməsini narahatlıqla izləyir və bu bölgədəki maraqlarını qorumaq üçün müxtəlif tədbirlər görməyə çalışa bilər.
Nəticə
ABŞ əsgərlərinin Ermənistana gəlməsi, regionda güc balansını dəyişə biləcək mühüm bir addımdır. Bu hadisə Ermənistanın Qərblə əlaqələrini gücləndirmək və öz təhlükəsizlik maraqlarını daha müstəqil şəkildə qorumaq istəyini əks etdirir. Lakin bu addım, regionda Rusiya və digər aktorlar tərəfindən ciddi narahatlıqla qarşılanır və yeni geosiyasi gərginliklərə səbəb ola bilər. Bu vəziyyətin necə inkişaf edəcəyi, regiondakı gələcək təhlükəsizlik və diplomatik proseslər üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir.
