Məhkəmə Tibbi Ekspertiza və Patoloji Anatomiya Birliyi hansı “prinsip”lə işləyir? – Təhrif, bir-birini təkzib edən rəylər və daha nələr…
Səhiyyə Nazirliyinin Məhkəmə Tibbi Ekspertiza və Patoloji Anatomiya Birliyi bəzən sifarişə, bəzən maddi marağa, bəzən isə təcrübəsiz kadrların qeyri-peşəkar rəyinə görə istənilən an ƏDALƏT TƏRƏZİSİnin gözünü nəinki əyər, hətta vurub çıxarar da.
Mia.az-ın məlumatına görə, hətta elə anlar var ki, bu birliyin verdiyi yazılı rəylər məhkəmələrdə öz iştirakları ilə keçirilən proseslərdə elə özləri tərəfindən təkzib edilir. Lakin bu, onlara növbəti “ekspert rəyləri”ndə ədalətli və dürüst davranmağa ibrət olmur. Əksinə, əzbərlədikləri bir neçə cümləlik bənd var, onu rəyə əlavə edir, daha sonra isə kələfin ucunu itirərək, həmin cümlələri də rəyin növbəti bəndlərində ya təhrif, ya da təkzib edirlər.
Belə bir fakt 18 may 2020-ci ildə birliyin Bakı şöbəsinin rəis əvəzi Günay Hacıyeva, “German Hospital”ın mama ginekoloqu Kamal Məmmədov, Kliniki Tibbi Mərkəzin anestezioloq-reanimatoloqu Elxan Məmmədov və məhkəmə tibbi eksperti Adil Əzimovun “MedAura” klinikasında Pərvanə Ağayevanın ölüm işi üzrə verdikləri “Rəy”də özünü göstərib.
Məhkəmə prosesi və hökmlərdən aydın olur ki, həmin ölüm işi üzrə Nəsimi rayon Məhkəməsində, həmçinin Bakı Apellyasiya Məhkəməsində aparlan araşdırmalarda bu şəxslərin verdikləri “Rəy”in böyük bölümü təsdiqlənməyib. Hətta təəccüblü olsa da, prosesə dəvət olunan və elə həmin “Rəy”ə imza atan ekspertlərdən ikisi səhv rəy verdiklərini açıq etiraf edirlər.
Mia.az-ın əldə etdiyi sənədlərə görə, Nəsimi rayon Məhkəməsində hakim Azər Tağıyevin sədrliyi ilə keçirilən prosesdə adıçəkilən xanımın ölümünün birbaşa həkim-anstezioloqun xəstəyə vurduğu ümumi narkoz – Propofol dərman preparatı olması növbəti dəfə təsdiq edilib.
Halbuki, bu, prosesə qədər həm də meyitin ilkin müayinəsində də sübut olunub. Üstəlik, yuxarıda adıçəkilən “ekspertlər”in bir-birini təkzib edən, yaxud hətta tabe olduqları Səhiyyə nazirinin əmrinin belə təhrif olunduğu “Rəyi”ndə də ölüm faktı birbaşa narkozla əlaqələndirilib.
Ancaq prokurorluğun istintaq dövründə adıçəkilən birliyə göndərişi əsasında hazırlanan Rəydə həmin xəstəni əməliyyat etməyən həkim ginekoloq Nailə Əzizova mama-ginekoloq kimi cərrahiyyə əməliyyatına cavabdeh kimi göstərilir. Ancaq çox maraqlıdır ki, elə bu rəyin sonrakı bəndində Səhiyyə nazirinin 19.09.212-ci ildə təsdiqlənmiş “Tibb müəssisələrinin rəhbərinin nümunəvi (Baş direktor, direktor, baş həkim, rəisi) vəzifə Təlimatı”nda əməliyyat otağındakı bütün cihaz, avadanlıq, alət və mexanizmlərə CƏRRAHın deyil, məhz 70 saylı əmrdə göstərildiyi kimi Baş direktor, direktor, baş həkim, rəisin cavabdeh olduqları açıq mətnlə yazılıb. Yəni, cərahiyyə otağı ilə bağlı məsuliyyət zonası aydın formada açıqlanıb.
Bundan başqa, iş sənədlərində xəstənin bütün müayinələrdən keçirildiyi və bunun müayinə ödənişləri ilə sübut olunduğu faktı da açıq olsa da, nədənsə bu “ekspertlər” işin içində olan bu detalı da görməzdən gəliblər.
Bundan əlavə, “Ekspertlər”in Rəydə istinad etdiyi Səhiyyə Nazirliyinin elə qeyd olunan 70 saylı əmrində çox dəqiq formada yazılıb ki, həkim anestezioloq bütün müayinələrdən keçməyən xəstənin əməliyyata icazə verə və ona narkoz vura bilməz. Bu qanun və təlimatlar birinci və ikinci inistanisya məhkəmələrində keçirilən iclaslarda həm ekspert, həm şahidlər, həm də rəsmi qurumlardan alınan rəsmi sorğularla təsdiqlənib. Təkrar edirik, məhkəmə proseslərində yuxarıda adıçəkilən ekspertlərin qeyri-dəqiq rəyi, həm vəsatət əsasında prosesə dəvət olunan peşəkar mütəxəssislər, həm də elə iclasa çağırılan Birliyin iki ekspertinin özləri tərəfindən də təkzib olunub. Nəticədə həkim Nailə Əzizova hər iki məhkəmənin, yəni Nəsimi rayon Məhkəməsi ilə Bakı Apellyasiya Məhkəməsinin hökmləri ilə bəraət alıb.
Maraqlıdır, Ali Məhkəmə həm ağır cəza alan narkoz verən anestozloqun, həm də vəfat edən şəxsin varisinin şikayəti əsasında işin daha ətraflı araşdırılması üçün yenidən Bakı Apellyasiya Məhkəməsinə qaytarıb.
Diqqətçəkəın nüans budur ki, yenə də Səhiyyə Nazirliyinin Məhkəmə Tibbi Ekspertiza və Patoloji Anatomiya Birliyinin “ekspertləri” təkar Rəydə də bəzi detallar üzrə istər nazirin müvafiq əmrini, istər mövcud təlimatları, istərsə də nazirliyin sorğu əsasındakı rəsmi cavablarına zidd fikirlər yazıblar.
Halbuki, 6 aya yaxındır Bakı Apellyasiya Məhkəməsinədə davam edən prosesə hakim Ramin Qaraqurbanlı məşhur cərrah, Tibb Universitetinin cərrahiyyə klinikasının şöbə müdiri, professor Elçin Ağayev və məşhur ginekoloq, professor Natavan Axundova ekspert kimi məhkəməyə dəvət edib.
Hər iki professor həm ifadələrində, həm də sual-cavabda xəstənin ölümündə Nailə Əzizovanın cərrah və həkim kimi hər hansı kiçik bir səhvinin belə olmadığını deyərək, ölüm işinin onun məsuliyyət zonasından uzaq olduğunu təsdiq ediblər.
Lakin qeyd etdiyimiz kimi, hakim Ramin Qaraqurbanlı tərəfindən Tibbi Ekspertiza və Patoloji Anatomiya Birliyinə bu ilin okryabr aıyında göndərilən növbəti ekspetiza göndərişi əsasında yenə də natamam rəy ortaya çıxıb.
Belə ki, ancaq istintaqın təxminən 3 il əvvəl birtərəfli apardığı materiallara istinad edən Məhkəmə Tibbi Ekspertiza və Patoloji Anatomiya Birliyinin Nəsimi rayon şöbəsinin Samir Cəfərov, Kliniki Tibbi Mərkəzin mama-ginekoloqu Minurə Kazımova, həmçinin həmin mərkəzin anestezioloqu Mehriban Rəşidova və məhkəmə tibbi eksperti Cəlal Hüseynzadə nəinki gerçəklikləri, həmçinin Səhiyyə nazirinin yazılı əmr və təlimatlarını ayaqlar altına atıblar.
Mövcud sənədlərdən aydın olur ki, bu “ekspert”lərin imzaladığı qondarma rəydə bəzi rəsmi əmr və təlimatların bənd və tələbləri təhrif olunub. Belə ki, bu günlərdə məhkəməyə göndərilən yeni “Rəy”də Səhiyyə Nazirliyinin 19.09.2012-ci il əmrinə əsaslanaraq, Nalə Əzizovanın guya cərrahiyə otağındakı bütün cihaz və avadanlıqlara məsul olduğu yazılıb.
Halbuki, bunu elə olmadığı elə yuxarıda qeyd olunan əmrdə qeyd olunub. Digər yandan, maraqlıdır ki, bu “ekspert”lər elə Rəyin 5-ci bəndində süni nəfəs aparatının ginekoloqun məsuliyyət zonasına daxil olmadığını qeyd edir. Ardınca isə idda ediblər ki, guya xəstəyə göstərilən qüsurlu tibbi xidmətlə əlaqədar Səhiyyə Nazirliyinin 70 saylı əmrinin, yəni mama-ginekoloqun nümunəvi vəzifə təlimatı üzrə 6,7, 13, 14 və 50.1-ci bəndləri pozulub. Yəni Nailə Əzizova guya cərahiyə otağında olan və ya olmayan hər avadanlığa cavabdehdir. Hansı ki, cərrah hər hansı avadanlığa deyil, yalnız özünə, öz sahəsinə aid olanlara cavabdeh ola bilər. Onu da əgər əməliyyata başlayarsa. N.Əzizova isə əməliyyata başlamamış xəstə narkozdan vəfat edib. Bu da meyitin müayinəsi və sənədlərlə sübut olunub…
İkinci və ən əsası, Rəyin digər bəndində “Tibb müəssisələrinin rəhbərinin nümunəvi (Baş direktor, direktor, baş həkim, rəisi) vəzifə Təlimatı”na əsaslanaraq, əməliyyat otağındakı bütün cihaz, avadanlıq, alət və mexanizmlərə cərrahın deyil, məhz əmrdə göstərildiyi kimi Baş direktor, direktor, baş həkim, rəisin cavabdeh olduqlarını yazıblar.
Görürsünüzmü bir-birinin tam tərsi olan “rəy” necə yazılıb?
Bu azmış kimi, birliyin “ekspertləri” iş materiallarına əlavə olunan müayinə qəbzləri və digər ifadələrə əhəmiyyət vermədən “xəstənin EKQ və rentgenoskopiya müayinləri olmadan əməliyyatın başlanması yolverilməzdir” ifadəsini qeyd edərək, burada da həkim-ginekoloq kimi Nailə Əzizovanı səhlənkarlıqda ittiham etməyə cəhd ediblər.
Əvvəla, həm birinci, həm də ikinci məhkəmə instansiyalarına təqdim olunan və işə əlavə olunan sənədlərə görə, xəstə hər iki müayinədək keçirilib. İkincisi, meyitin ekspertizası barədə rəydə də aydın yazılıb ki, xəstə ümumiyyətlə, əməliyyat olunmayıb. Yəni mama-ginekoloq Nalə Əzizovanın bu iki məsələdə adının hallanması həm qanunlara, həm də ortada olan rəsmi sənədlərə görə qətiyyən mümkün deyil. Üçüncüsü, ansestozloqlar barədə nazirliyin mövcud əmr və təlimatlarında da aydın yazılır ki, xəstə tam müayinədən keçməmiş o, əməliyyata hazırlana və narkoz vurula bilməz.
Bu və ya digər məqamları nəzərə alan həkim ginekoloq Nailə Əzizova Prezident İlham Əliyevə, Birinci Vitse-Prezident, Mehriban xanım Əliyevaya, Səhiyyə naziri Teymur Musayevə müraciət edib.
Azərbaycanda təcrübəli həkmlərin çatışmazlığına diqqət çəkən Nailə Əzizova Tibb Universitetini fərqlənmə ilə bitirdiyini, xaricdə sahəsinə uyğun kurs və konfranslarda dəfələrlə iştirak etdiyini, 25 illik həkim-cərrah kimi peşəkar təcrübəsi olduğunu xüsusi vurğulayaraq, 3 ilə yaxındır “məhkəmə ekspertləri”nin qərəzli rəyinə əsasən, məhkəmələrdə əsassız süründürüldüyünü deyir: “Cənah prezident, hörmətli Mehriban xanım, 3 ilə yaxındır yuxarıda qeyd edilən ölüm işi ilə bağlı çoxsaylı məhkəmə iclasları keçirilib. Başa çatan iki məhkəmə instansiyasında – Nəsimi rayon və Bakı Apellyasiya məhkəmələrində günahsızlığım tam sübut olunmaqla bəraət almışam.
Baxmayaraq ki, ilk məhkəmə prosesində də məhkəmə ekspertizası işi ətraflı araşdırmadan tamamilə qərəzli və qeyri-obyektiv rəy vermişdi. Lakin məhkəmə araşdırması zamanı ortaya çıxan təkzibolunmaz dəlillər, o cümlədən, məhkəmə ekspert rəyinə imza atanlardan ikisinin iclasda sual-cavab zamanı yanlış rəy verdiklərini etiraf etməsindən sonra mənə bəraət verilib. Eyni hallar Bakı Apellyasiya Məhkəməsində də geniş araşdırmada təkrarlanıb. Yəni, mənim günahsızlığöım tam sübut olunub.
Buna baxmayaraq, Ali Məhkəmə işi yenidən Bakı Apellyasiya Məhkəməsinə qaytarıb.
Hakim Ramin Qaraqurbanlının sədrliyi ilə keçirilən iclaslara Səhiyyə Nazirliyinə verilən vəsatət əsasında professorlar – Elçin Ağayevlə Natavan Axundova ekspert kimi dəvət olunublar. Həmin professorlar həm işin halları, həm də suallar zamanı mənim həkim kimi tam günahsız olduğumu ifadələri ilə təsdiqləyiblər.
Hakim Ramin Qaraqurbanlı işin tam bə hərtərəfli araşdırılması məqsdəiylə Tibbi Ekspertiza və Patoloji Anatomiya Birliyinə də göndəriş vermişdi. Bu sorğuya bu qurumun əməkdaşları əvvəlki “ekspert”lərin yazdıqlarını köçürməklə bu günlərdə cavab veriblər. Bu qədər absurdluq olarmı? Belə mötəbər quruma ekspert kimi işə qəbul olunan bu adamlar heçmi oxumayıb, heçmi öz üzərlərində çalışmayıblar? Bəlkə əvvəlki ekspert yoldaşlarının qondarma rəyini yalan çıxarmağa üzləri gəlməyib? Bütün hallarda, belə qondarma oyun və ya savadsız, qərəzli rəylə başqasının taleyi ilə oynadıqlarının fərqində deyillərmi?
Möhrətəm prezident, əgər mənim azca günahım olsaydı, iclsa dəvət olunan professorlar, hətta elə bu birliyin iki əməkdaşı müsbət ifadə, iki məhkəmə hakimi heyəti isə barəmdə bəraət verməzdilər.
İndi mən Məhkəmə Tibbi Ekspertiza və Patoloji Anatomiya Birliyinin Nəsimi rayon şöbəsinin Samir Cəfərov, Kliniki Tibbi Mərkəzin mama-ginekoloqu Minurə Kazımova, həmçinin həmin mərkəzin anestezioloqu Mehriban Rəşidova və məhkəmə tibbi eksperti Cəlal Hüseynzadədən soruşuram: siz bəyəm professor Elçin Ağayevdən, Natavan Axundovadan çoxmu bilirsiz? Yoxsa özünüzü bu alimlərdən savadlımı sayırsınız? Yaxud Səhiyyə Nazirliyinin 70 saylı əmrini doğurdanmı diqqətlə oxumayıbsız?
Möhtərəm prezident, çox hörmətli Mehriban xanım, təcrübəli bir həkim kimi sizə müraciət edir, çox xahiş edirəm, qeyd edilən bu birliyin “ekspertləri”nin fəaliyyətini nəzarətə götürüb, onlar barəsində xüsusi araşdırmanın aparılmasına göstəriş verəsiniz”.
