Yaxın Şərqdə növbəti GƏRGİNLİK: Netanyahu Vaşinqtondan NƏ İSTƏYƏCƏK?
“ABŞ-nin Yaxın Şərqdəki təsiri regionda hərbi mövcudluğunu artırmaqla və İsrailə raket əleyhinə sistemlər təmin etməklə daha da güclənə bilər”.
Bunu Yenicag.az-a açıqlamasında politoloq Tural İsmayılov deyib.
O, Yaxın Şərqdə İrandan sonra husilərlə münaqişə yaşayan İsrailə mümkün ABŞ dəstəyindən danışıb.
Politoloq bildirib ki, Yaxın Şərqdəki son gərginliklər, xüsusilə İran və onun dəstəklədiyi husi qruplaşması ilə İsrail arasında artan münaqişə regionun təhlükəsizlik dinamikasını daha da mürəkkəbləşdirir:
“Husi qüvvələrinin Yəməndən İsrailə ballistik raket zərbələri endirməsi İranın proksi qruplar vasitəsilə təsirini genişləndirmə strategiyasının bir hissəsi də ola bilər. Bu hücumlar İsrailin İrana qarşı son hərbi əməliyyatlarına cavab olaraq qiymətləndirilir. Xüsusilə 2025-ci ilin iyununda İranın nüvə obyektlərinə edilən zərbələrdən sonra gərginlik pik həddə çatıb. İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahunun ABŞ-yə səfəri bu kontekstdə mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Çünki o, ABŞ prezidenti Donald Tramp ilə görüşərək İran və onun müttəfiqlərinə qarşı birgə strategiyanı müzakirə etməyi planlaşdırır. Səfərdə çox güman ki, Husi hücumlarına qarşı İsrailin hava müdafiə sistemlərinin gücləndirilməsi və ABŞ-nin hərbi dəstəyi məsələləri ön planda olacaq”.
Onun sözlərinə görə, ABŞ-nin Yaxın Şərqdəki təsiri regionda hərbi mövcudluğunu artırmaqla və İsrailə raket əleyhinə sistemlər təmin etməklə daha da güclənə bilər:
“Lakin ABŞ-nin daxili siyasi dinamikası, xüsusilə Demokratların müharibəyə qarşı mövqeyi bu prosesi məhdudlaşdıra bilər. İranın nüvə danışıqlarının dayandırılması və uran zənginləşdirməni artırması regionda yeni eskalasiya dalğasına səbəb ola bilər. Husi qruplaşmasının Qırmızı dənizdəki ABŞ hərbi gəmilərinə qarşı təhdidləri də vəziyyəti daha da gərginləşdirir. Netanyahunun səfəri eyni zamanda İsrailin HƏMAS və “Hizbullah” kimi digər proksi qruplara qarşı strategiyasını da əhatə edəcək, çünki bu qruplar İranın dəstəyi ilə fəaliyyət göstərir. ABŞ-nin regionda sülh danışıqlarını canlandırmaq cəhdləri İsrailin sərt hərbi mövqeyi ilə ziddiyyət təşkil edə bilər. Yaxın Şərqdə ABŞ təsiri ilə gözlənilən proseslər arasında diplomatik manevrlər hərbi müdaxilələrin artması və iqtisadi sanksiyaların gücləndirilməsi önəmli yer tutur. Lakin Rusiya və Çinin regionda artan rolu ABŞ-nin təsirini balanslaşdırmağa çalışacaq”.
“Azərbaycan kimi regional oyunçular bu münaqişədən təsirlənərək qaçqın axını və iqtisadi təzyiqlərlə üzləşə bilər. Beləliklə, Yaxın Şərqdə vəziyyət gərgin olaraq qalacaq və ABŞ-nin vasitəçiliyi ilə deeskalasiya səyləri münaqişənin yayılmasının qarşısını almaq üçün kritik olacaq. Nəticədə, Netanyahunun səfəri regionun gələcək təhlükəsizlik arxitekturasını formalaşdırmaqda mühüm rol oynayacaq”, – deyə o, fikirlərini yekunlaşdırıb.
Nəsimi Ələsgərli