Yeni Çağ Media Qrupu
www.megogo.az saytında BALANS Milli Dublyaj Studiyası tərəfindən dublyaj edilmiş filmlər yayımlanır. Balans Studiyasının rəhbəri xanım Sevda Həsənova bu işlə bağlı artıq sənədləri məhkəməyə hazırlayıb və məsələni ölkə qanunlarına uyğun həll etmək niyyətindədir.
ANS Şirkətlər Qrupuna daxil olan “Balans Milli Dublyaj Studiyası” nəinki Azərbaycanda, eyni zaman bütün dünyada öz peşəkar və möhtəşəm televiziya, kino və radio dublyaj işləri ilə, eyni zamanda müasir tələblərə və səlist istifadədə olan dilə uyğun tərcümələri ilə məşhurdur. Kommersiya və qeyri-kommersiya işləri ilə Koreya, Çin, Türkiyə, Rusiya, Böyük Britaniya, Fransa, Almaniya, ABŞ və digər ölkələrin səfirlikləri və dublyaj şirkətləri ilə sıx əməkdaşlıq edir. Balans Studiyası bu illər boyu ona görə seçilir ki, onun səlist və peşəkar dil üslubu, aktyor seçimi, səhnəyə və personaja uyğun danışıq tərzi, adi həyatda istifadə etdiyimiz ifadələr müasir dünyada və eləcə də Azərbaycanda tamaşaçı və dinləyicilər tərəfindən yüksək rəğbət və istəklə qarşılanır və qavranılır.
Lakin son illər Azərbaycanımızın Balans Milli Dublyaj Studiyası davamlı olaraq müəllif hüquqları sahəsində oğurluqla mübarizə aparır, daha dəqiqi, dublyaj və tərcümə “oğuluğu ilə…”. Bu yolu tutmuş bəzi yerli və xarici saytlar bizdən Pretenziya məktubu alan kimi dərhal üzr istəyib müəllif hüquqları Balans Studiyasına məxsus olan dublyaj məhsullarını səhifələrindən yığışdırıblar və “möhtəşəm tərcümə və dublyajdır” deyib məhsullarının dublyajını qanuni yolla bizə həvalə edirlər, digərləri isə məhkəmə çəkişməsi yolunu seçib tamamilə iflasa uğrayırlar.
Hesab edirəm ki, bizim dublyaj etdiyimiz və müəllif hüququ bizə aid olan məhsulları icazəsiz mənimsəyən təşkilatlar işin bütün çətinlikləri və ağırlığını və ağrısını dərk etmirlər.
Azərbaycanın ən peşəkar tərcüməçiləri, sayılıb-seçilən redaktorları, ən gözəl nitq qabiliyyətinə malik olan, illərlə bu sahədə təcrübə toplayıb peşəkarlaşan aktyor heyəti bizimlə çalışır. İstifadə olunan avadanlıq dünyada ən qabaqcıl avadanlıqdır, bir neçə səsyazma studiyaları, Foli studiyası və peşəkar səs rejissorları da Azərbaycan dublyaj sənətinə yalnız şərəf gətirə biləcək amillərdir. BALANS Studiyası illərdir bu işə böyük sərmayə yatırıb, əmək sərf edir, həm maddi tərəfdən, həm də yaradıcılıq nöqteyi nəzərindən. Sözsüz ki, bunları bilməyən balaca “mikki maus” şirkətləri bağışlamaq olar, amma Azərbaycan bazarına pul qazanmağa gələn iri transmilli kompaniyalar bu zəhmətin nə olduğunu bilməli və müəllif hüquqlarına lazımi hörmətlə yanaşmalıdır.
Məsələn, Azərbaycan bazarına son aylar sürətlə daxil olmaq cəhdləri edən Ukraynanın Megogo şirkəti beynəlxalq və pul qazanmağa gələn Azərbaycan bazarının qanunlarını bilməli və onlara ciddi riayət etməlidir. Mən düşünürdüm ki, Megogo şirkətinin pirat olduğu vaxtları artıq geridə qalıb və indi o ciddi və qanunlara hörmət edən şirkətdir, lakin onların saytında Azərbaycan dilində səslənən filmlərdə Azərbaycanın BALANS Milli Dublyaj Studiyasına məxsus olan dublyaj məhsullarını görəndə biz pərişan olduq.
Az deyil, studiyamızın tərcümə və qeyri kommersiya məqsədi ilə dublyaj etdiyi “Üçqat təhlükə”, “Yaşıl kitab”, Van Qoq. Əbədiyyət astanasında”, “Hanter Killer”, “Birincilərin zamanı”, “Hakim Dredd”, “Real oğlanlar”, “Oğru ovu”, “Reinkarnasiya”, “Qırmızı nanə”, “Milyarderlər klubu” və s. kimi filmlərin dublyajını Balans Milli Dublyaj Studiyasının və bu filmləri istehsal edən Şirkət və Distribütorlarının icazəsi olmadan necə istifadə etmək olar? Ümidvarıq ki, beynalxalq aləmdə hörməti və yeri olan Megogo şirkətinin rəhbərliyi bu faktı araşdıracaq və bu oğurluqda əli olan dələduzları cəzalandıracaq və Azərbaycan şirkəti olan Balans Milli Dublyaj Studiyasında üzr istəməklə yanaşı, ölkəmizdəki müəllif və digər hüquqlara hörmət edəcək, əks halda sözü gedən əcnəbi şirkətin Balans Studiyasından oğurluğu ilə bağlı əyani faktlar artıq əlimizdədir və onları məhkəməyə dəlil kimi təqdim edəcəyik. Qeyd edim ki, “Müəlliflik və əlaqəli hüquqlar haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 6-cı maddəsinin 1-ci hissəsinə əsasən, “törəmə əsərlər (tərcümələr, dəyişdirmələr, iqtibaslar, annotasiyalar, referatlar, xülasələr, icmallar, səhnələşdirmələr, aranjemanlar, elm, ədəbiyyat və incəsənət əsərlərinin yenidən işlənməsi)” müəlliflik hüququnun obyekti hesab edilir. www.megogo.az saytı tərəfindən yayımlanmış filmlərdə müəllifin həm şəxsi (qeyri-əmlak) hüququ, həm də əmlak (iqtisadi) hüquqları pozulub.
“Müəlliflik və əlaqəli hüquqlar haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 47-ci maddəsinə əsasən, “Bu Qanunla nəzərdə tutulmuş müəlliflik hüququnun və əlaqəli hüquqların pozulmasına görə Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun mülki, inzibati və cinayət məsuliyyəti nəzərdə tutulur.”
“Əqli mülkiyyət hüquqlarının təminatı və piratçılığa qarşı mübarizə haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 1.0.9. maddəsinə əsasən, “pirat məhsul – hüquq sahibinin razılığı olmadan hazırlanan (istehsal edilən) və yayılan audiovizual əsərin, fonoqramın, kompüter proqramının, məlumat toplusunun və kitabın nüsxələridir”.
Balans Studiyası olaraq hesab edirik ki, yuxarıda qeyd olunan hal intellektual nəticənin müəllifinin (hüquq sahibinin) icazəsi, yaxud razılığı olmadan, hüquq sahibinə istinad edilmədən müəlliflik hüququ obyektindən qanunsuz istifadədir. Hüquq sahibinin icazəsi olmadan və hüquq sahibinə istinad edilmədən rəhbəri olduğunuz saytda yayımlanan bu cür filmlərin yayımlanması dərhal dayandırılmalı, müvafiq materiallar saytdan çıxarılmalıdır. Əks təqdirdə, bütün faktları məhkəməyə təqdim edəcəyik.
Axı niyə Azərbaycana pul qazanmaq üçün gələn və ilk günlərindən qanunla çalışan Cinema Plus və Park Cinema kimi Azərbaycan şirkətlərinin qazancına bais olan bu və ya digər yabançı şirkət bizim Azərbaycanımıza yuxarıdan aşağı baxır və qanunlara fikir vermədən yalnız talançılıq mövqeyindən çıxış edir? Axı nə vaxta qədər biz, Azərbaycanlılar öz bazarımızı proteksiya etməyib, hansısa 2-ci və ya 3-cü dərəcəli pul saltolarını etmək naminə xarici, Ukrayna və digər “sovok” şirkətləri ilə Vətənin pullarını xaricə çıxaracağıq?
BALANS Studiyası megogo.net layihəsinin rəhbəri Yeqor Yarotskiyə pretenziya məktubunu göndərib.
O ki qaldı Balans Studiyasına, biz inkişafımızı davam etdiririk. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, hörmətli İlham Əliyevin sərəncamı ilə 2019-cu il görkəmli rejissorumuz Tofiq Tağızadənin “Matteo Falkone” filmi bərpa edilib Dövlət Film Fonduna təhvil veriləndən sonra, artıq cənab Prezidentin növbəti sərəncami 2019-cu ilin “Nəsimi ili” adlandırılmasını rəhbər tutaraq, Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin sifarişi ilə, görkəmli rejissor Həsən Seyidbəylinin 1973-cü ildə çəkdiyi “Nəsimi” filminin restavrasiyası və dublyaji ilə məşğuluq. Bundan əlavə, bu günədək Balans Studiyası tanınmış rejisorumuz Ağarza Quliyevin 1964-ci ildə ekranlaşdırdığı “Ulduz” və sevimli rejissorumuz Huseyn Seyidzadənin 1978-ci ildə çəkdiyi “Qaynana” filminin bərpa işlərini sona çatdırmışıq./İstipress/
www.yenicag.az
