Türkiyə Suriyaya müdaxilə edib (mi)?

Bir müddət əvvəl Süleyman Şah türbəsinin və türbəni mühafizə edən əsgərlərin xilas edilməsi üçün Türkiyə silahlı qüvvələri keçən şənbə günü “Şah Fırat” əməliyyatı həyata keçirib. Nəticədə Süleyman Şah türbəsi və oradakı əsgərlər xilas edilərək Türkiyəyə gətirilib. Suriya hökuməti əməliyyatlara sərt reaksiya verərək Türkiyəni Suriyanın ərazi bütövlüyünü pozmaqda ittiham etsə də Türkiyə hökuməti əməliyyat haqda Suriyaya bir gün öncə xəbər verildiyini bildirib.

“Oğuz” Müstəqil Araşdırmaçılar Qrupunun rəhbəri Vüqar Zifəroğlu hesab edir ki, bu azad etməkdən daha çox, türbənin daha təhlükəsiz yerə köçürülməsi ilə bağlı bir əməliyyat idi ki, o da Türkiyə ictimaiyyəti tərəfindən birmənalı qarşılanmadı. “Bu da əsasən onunla bağlı idi ki, Türkiyənin hətta hüquqi cəhətdən də ixtiyarı çatırdı ki, Süleyman Şah türbəsinin yerləşdiyi ərazini tam nəzarəti altına alsın. Buna Türkiyənin hərbi potensialı da çatır. Lakin bu olmadı, əksinə türbənin köçürülməsi əməliyyatı baş verdi. Əslində Türkiyə bu əməliyyatla Suriyada getdikcə daha kəskin və təhlükəli şəkil alan daxili müharibədə İŞİD-lə üz-üzə dayanmaq istəmədiyini nümayiş etdirdi. Bu eyni zamanda regionda getdikcə silahlı qüvvələrini və müqavimətini böyüdən kürd faktoru ilə də əlaqəli ola bilər. Baş verənlərə isə, biz İŞİD-in deyil, daha çox Əsəd rejiminin reaksiyasından danışa bilərik. Bildiyiniz kimi, onlar da bunu Türkiyənin suveren dövlətin ərazisinə müdaxiləsi kimi qəbul etdiklərini bildiriblər. 1921-ci il Türkiyə ilə Fransa arasında imzalanan Ankara Razılaşmasının 9-cu maddəsi və 1923-cü il Lozan Anlaşmasının 3-cü maddəsinə əsasən g Süleyman Şah Türbəsi bütünlüklə Türkiyə Cümhuriyyətinin ərazisidir və Türkiyəyə burada muhafız birlikləri saxlamaq, eləcə də bayrağını dalğalandırma haqqı tanıyır. Bu səbəbdən Əsəd rejiminin etirazlarının hüquqi əsası yoxdur.”