Gəlincikdən GƏLİNLİYƏ: Ər evində məhv olan QIZLARIMIZ

“Azyaşlı qızların erkən nikaha sürüklənməsi zorakılıqdır, insanın gələcək arzularının, ümidlərinin istismarıdır”.

Xüsusən bölgələrimizdə erkən nikahların qurbanı olan azyaşlı qızların sayı getdikcə artmaqdadır. Yeniyetməlik dövrünü normal yaşamamış, hələ ana olmaq üçün bədəni formalaşmamış həmin qızlar dünyaya uşaqlar da gətirir. Bu. gələcək arzuları üstündən qara xətt çəkən həmin qızcığazlarda hansı psixoloji travmalara səbəb olur?

Mövzunu Yenicag.az-a şərh edən psixoloq Ülviyyə Murtuzova azyaşlı qızların erkən nikaha sürüklənməsini zorakılıq kimi dəyərləndirib:

“Azyaşlı qızların erkən nikaha sürüklənməsi zorakılıqdır, insanın gələcək arzularının, ümidlərinin istismarıdır. Bunun başqa adı yoxdur. Əslində, hər şey insanın beynində və təfəkküründə başlayır. Bədənin təbii anatomik quruluşu qadınlarda 20-25 yaş üzərində başlayır. Əgər onlar bioloji cəhətdən ana olmağa, dünyaya övlad gətirməyə hazırdırlarsa, ilk növbədə, düşüncə və təfəkkürümüzdə bu formalaşmalıdır”.

“O yaşa qədər şəxsiyyət tipi də formalaşır, özümüzü fərd kimi tanımağımız, kəşf etməyimiz dönəmi artıq keçir. Həmin dönəmlərdə biz özümüzü təsdiq etmədən, bir ailədə özümüzü formalaşdıra bilmədiyimiz bir mühitdən, həyat tərzləri, düşüncələri, ideologiyaları fərqli olan bir ailənin içərisinə düşürük. Orada artıq beyni formalaşmayan bir düşüncənin başqa bir düşüncə ilə əvəz olunması baş verir. Burada tarazlıq pozulur. Gəlinciklə oynayacaq yaşda bir qızcığazın gəlinlik libası geyindirilərək ərə verilməsi yanlışlıqdır. Zaman keçəndən sonra bunu anlayan valideyn övladına qarşı bu addımını özünə bağışlamır. Artıq ciddi fəsadlar başlayır”, – deyə o, əlavə edib.

“Ailə planlaması institutuları fəaliyyət göstərirmi? Göstərir, amma təsiretmə mexanizmi yetərincə güclü deyil ki, bu düşüncə hələ də qalır. “Qız gözünü açdı, tez verək, ərə getsin” düşüncəsi, əslində, valideynin övladından tez canını qurtarmaq, özündən uzaqlaşdırmaq bir öhdəliyin üstündən götürülməsidir. Amma bu, normal seçim deyil. Həmin qızcığaz da hələ bunun fərqində deyil. O, 23-25 yaşında artıq bunun fərqində olacaq. Bu da birbaşa övladına yansıyacaq. Övladına yansıyan bu psixoloji təsir sonradan ana-övlad arasında bağlara və sonradan davam edən həyata təsirini göstərəcək. Bu da zəncirvari gedişatdır. Ona görə də reallıq anlayışını reallıqda qarışdırırıq. Təfəkkürümüzdə yaratdığımız reallıq anlayışı, elə bilirik ki, gündəlik həyat və normal gedişata bağlanan reallıqdır. Yanlışlıqlar da elə buradan başlayır”, – psixoloq fikirlərini yekunlaşdırıb.

Cəvahir