Yeni Çağ Media Qrupu
“Suriya hakimiyyəti ölkədə vəziyyəti qarışdırmaq istəyənlərə qarşı əməliyyatı uğurla başa çatdırıb”.
Bu sözləri Yenicag.az-a açıqlamasında Orta Doğu Araşdırmaları Mərkəzinin sədri, siyasi şərhçi Sədrəddin Soltan bildirib.
Analitik günlərdir Suriyada müəyyən qüvvələr tərəfindən baş verən qiyamı şərh edərək bildirib ki, qiyama rəhbərlik edən şəxs keçmiş Əsəd generalıdır:
“Suriyadakı qiyama Bəşər Əsəd rejimindən qalmış briqada generalı Qiyas Süleyman Dalla başçılıq edir. O, açıqlamasında da Dəməşq qarşısında şərt irəli sürüb ki, təmsil etdiyi təriqətin məhv edilməsinin qarşısı alınsın və o təriqət acısından çıxış edib. Əslində, təriqətçilik Suriyada bölücülüyə cəhddir. Əhməd əş-Şaraa dünənki müraciətində ölkənin bütün dini təriqətlərini, fərqli dinə inananları birliyə çağırıb. Təriqət, məzhəb, din ayrı seçkiliyi fərqi qoyulmayacağını bildirib. Təriqət məsələsini Suriyada qızışdıran və bu istiqamətdə hətta Türkiyəyə belə təzyiqlər edən İran mediası və rəsmiləridir. Süleyman Dalla Bəşər Əsədin qardaşı Mahir Əsədin yaxınlarından sayılır. Dekabrın 8-də Bəşər Əsəd Moskvaya qaçandan sonra Mahir Əsəd İraqa qaçıb, oradan isə Rusiyaya qaçdığı iddia olunur”.
“Hadisənin digər tərəfi qiyamın baş verdiyi ərazi Latakiya və Tartus bölgələridir. Bu ərazidə isə Rusiyanın hərbi bazası yerləşir. Rusiya və Suriya Dəməşqin keçmiş başçısı Bəşər Əsədin müdafiəçiləri olub. Bu ilin yanvarında İranın ali rəhbəri Ayətullah Seyid Əli Xamenei bəyan etdi ki, suriyalı gənclər ölkədə hazırkı rejimi devirəcək və intiqam alacaqlar. İran iddia edir ki, bu müqavimət hərəkatıdır”, – deyə o, əlavə edib.
S. Soltan hesab edir ki, Suriyada baş verənlərə maraqlı olan tərəflər İran və Rusiyadır:
“Hadisənin baş verməsində maraqlı olan İran və Rusiyadır. İran bölgədə ABŞ və mövcud hakimiyyəti dəstəkləyən qüvvələrə güc göstərir, həmçinin onlarla müəyyən bazarlıq etmək niyyətindədir. İkincisi, Rusiya isə hərbi bazasının Suriyada qalması üçün rəsmi Dəməşqə təzyiq göstərir. Hadisədən istifadə etmək istəyən başqa bir qüvvə isə PKK-dır. Çünki, Suriya prezidenti Əhməd əş-Şaraa bildirib ki, ölkədə qanunsuz silahlı birləşmələrə yer yoxdur. Yeganə rəsmi ordu olmalıdır, bu da PKK-nın kürkünə birə salıb. Ola bilər ki, PKK da həmin əməliyyatdan faydalanmaq məqsədi daşıyır. Hətta Suriyadakı PKK ilə İran hakimiyyəti arasında müəyyən əlaqələrin olduğu da iddia olunur. Odur ki, Suriyadakı qiyamı İran, Rusiya, PKK və müəyyən mənada İsrail qüvvələri törədə bilər”.
Mütəxəssis onu da vurğulayıb ki, İsrailin bu məsələdə hədəfi Türkiyəyə qarşı olmaq və PKK-nı dəstəkləməkdir:
“Bütün hallarda qiyam Suriyanın ərazi bütövlüyü, milli birliyi və Suriyanın vahid ordusunun formalaşmasına qarşıdır. Digər tərəfdən isə mövcud hakimiyyətin nəbzini yoxlamaqdır. Yəni belə bir qiyam baş verərsə, Əhməd əş-Şaraa hakimiyyəti necə müqavimət göstərəcək və davam gətirə biləcəkmi? Bu hadisələr göstərir ki, rəsmi Dəməşq ilk imtahandan uğurla çıxdı. Bəlli ərazilərdə baş vermiş qiyamın yatırılması həm də PKK qollarına bir siqnaldır. Bu hadisələrdə İran və başqa qüvvələr Türkiyənin adını hallandırır, amma həmin baş verən ərazi Türkiyənin Suriyadakı hərbçilərinin yerləşdiyi antiterror əməliyyat bölgəsinə problem yaratmır. O baxımdan, Türkiyənin açıq şəkildə və ya hər hansı şəkildə rolu yoxdur. Digər tərəfdən, Suriyaya yenidən əlavə qoşun yeritmək üçün Türkiyə parlamentinin icazəsi olmalıdır və bu qanunu prezident verə bilmir. Suriyadakı hadisələr mövcud hakimiyyətə sınaq, qarşı tərəfə isə dərsdir”.
Yekunda politoloq qeyd edib ki, Suriyadakı hərbi əməliyyatlar yekunlaşıb:
“Əməliyyatlar başa çatıb. Əhməd əş-Şaraa hakimiyyəti ona qarşı edilən və Suriyadakı vəziyyəti qarışdırmaq istəyənlərə ilk əməliyyatı uğurla başa çatdırmış sayıla bilər”.
Yenicag.az
www.yenicag.az