Yeni dövlətlərdən ibarət birlik YARANIR? – “İndi NATO-ya güvənmirlər”

“Böyük ittifaqlarda çeviklik olmur, qərarlar almaq vaxt alır, ona görə də kiçik formatlarda dövlətlərin birliyi yaranacaq”.

Bu fikri dünyada silahlanma və yeni formatların yaranma ehtimalını Yenicag.az-a şərh edən politoloq Yusif Bağırzadə səsləndirib.

Onun sözlərinə görə, dünyada yeni formatlar yaranacaq və bunlar 3-5 dövlətdən ibarət olacaq:

“İkinci Dünya müharibəsindən sonra Almaniya, Yaponiya kimi ölkələrə ordu və silahlanma ilə bağlı limitlər qoyulmuşdu. Hazırda bütün dövlətlərin büdcələrində hərbi xərclərə ayrılan məbləğ çoxalır. Dövlətlər gələcəkdə gözlənilən müharibələrə, təhdidlərə hazırlaşır. Belə olduğu təqdirdə, BMT-nin çəkisi azalır. Bəzi dövlətlər ABŞ ilə strateji müttəfiq idi, ancaq indi o müttəfiqlik haqqında söhbət getmir. Bəzi dövlətlər NATO üzvüdür, ancaq indi NATO-ya güvənmirlər. Martın ikisində Böyük Britaniyada Ukraynanın dostları forumu keçirildi. Görüşdə Kanadanın yeni seçilmiş Baş naziri və Fransa Prezidenti oturmuşdu. Bu o deməkdir ki, dövlətlər artıq NATO-dan kənar ittifaqlar formalaşdırırlar”.

Y. Bağırzadə əmindir ki, Rusiya-Ukrayna müharibəsinə qədər dövlətlərin büdcələrində sosial xərclər daha çox idi:

“Ancaq 2022-dən bəri sosial xərclər yerində dayanıb, hərbi xərcləri artırmağa başlayıblar. Əvvəl rəqib olan ölkələr indi yeni formatlara gedirlər. Yaponiya, hətta Çin və Cənubi Koreya ilə danışıqlar aparır. Yaponiya ilə Çin arasında yaxınlaşma hiss olunur. Şimali Koreya isə kənarda qalır. Çin artıq Rusiyadan kənar formatda da çıxış edir. ABŞ-nin Rusiya-Ukrayna müharibəsi ilə bağlı təklifi rəsmi Moskvanı da düşündürür ki, əvvəlki formatda qalsın, yoxsa yeni formata keçsin. Rusiya da İranın nüvə silahı ilə ABŞ ilə müzakirələr aparır.

Hesab edirəm ki, yeni ittifaqlar yaranacaq. Bu ittifaqlar 3-4-5 dövlətdən ibarət olacaq. Böyük ittifaqlarda çeviklik olmur, qərarlar almaq vaxt alır. Ona görə də yeni dövlətlər birliyi yaranacaq. Hazırkı mərhələdə silahlanma normal hal kimi qiymətləndirilməlidir”.

Səxavət Məmməd