Rusiya-Avropa arasındakı hibrid müharibənin ŞİFRƏLƏRİ- İtaliyalı nazirdən 120 səhifəlik həyəcan təbili

İtaliyanın müdafiə naziri Quido Krozeto Avropa və NATO ölkələrinin Rusiyanın Avropa qitəsində apardığı hibrid müharibəyə qarşı laqeydliyini tənqid edən təxminən 120 səhifəlik araşdırma hesabatı dərc edib.  

Yenicag.az xəbər verir ki, “Hibrid Müharibə ilə Mübarizə: Effektiv Strategiya” adlı hesabatda bildirilir ki, Moskva Avropa ölkələrinin həyati infrastrukturlarını, qərarvermə mərkəzlərini və əsas xidmətlərini hədəfə almaqda davam edir, eyni zamanda, hər bir ölkənin özünəməxsus ictimai quruluşuna fokuslanır.

Hesabatda artıq hərəkətə keçməyin vaxtının çatdığı vurğulanır.

Bəs “hibrid müharibə” nə deməkdir?  

Məşhur alman hərb nəzəriyyəçisi Karl fon Klauzevitsin fikrinə görə, hər dövrün özünəməxsus müharibə forması, şəraiti və anlayışları var. Bu da o deməkdir ki, “bəşər tarixinin hər mərhələsinin özünəməxsus müharibə vasitələri olur”.

Alman strateqi Frank Hoffman isə 2007-ci ildə hibrid müharibəni “görünən və görünməyən düşmənlər tərəfindən eyni anda bir neçə müharibə üsulunun tətbiqi” kimi izah edib.

İndi sual budur: Rusiya, həqiqətən, Avropaya qarşı belə bir müharibə aparır, yoxsa bu, sadəcə bir növ “Rusofobiya”, yəni bugünkü Rusiyaya qarşı qorxu və ya düşmənçilikdir?  

İtaliya müdafiə naziri Krozeto hesab edir ki, Rusiya, ilk növbədə, Ukraynaya hərbi, texniki və ya elmi dəstək verən müdafiə, nəqliyyat və texnologiya şirkətlərini hədəf alan məşhur hərbi kəşfiyyat hücumları həyata keçirir.

Rusiyaya aid edilən hücumlar arasında Polşada Ukraynaya göndəriləcək avadanlıqların saxlandığı anbarların qəsdən yandırılması və Rusiya–Belarus ittifaqının Polşanı destabilizasiya etmək üçün miqrantlardan alət kimi istifadə etməsi göstərilir.

Eyni zamanda, bir çox Avropa ölkəsi qitə boyu görünən, mənşəyi bilinməyən pilotsuz uçuş aparatlarından (PUA) şikayət edir.

İddialar arasında, ukraynalılar tərəfindən sabotaj aktı kimi qiymətləndirilən, Polşadakı bir dəmir yolu xəttinin partladılması da var.

Dolayı siyasi müdaxilələrə gəldikdə isə, Moskva Rumıniyada prezident seçkilərini pozmağa cəhd etməkdə günahlandırılır.

Praqada yerləşən “Globsec” Mərkəzi bu ilin yanvar-iyul ayları arasında, Rusiyayla əlaqəsi olan şəxslər tərəfindən, əsasən, Polşa və Fransada olmaqla, Avropada 110-dan çox sabotaj və hücum cəhdinin qeydə alındığını bildirir.

Rusiya avropalıları zəiflətməyə və Ukraynaya verdikləri dəstəyi yavaşlatmağa, hətta, bəlkə də, tamamilə dayandırmağa çalışır?  

Görünən odur ki, əksər Avropa ölkələri, xüsusilə saxta xəbərlər və dezinformasiya vasitəsilə artan rus təsirindən və Moskvadan gələn müdaxilələrdən narahat olmağa başlayıb.

Bu vəziyyət Avropa xalqlarının mövqelərinə də dolayı təsir göstərir, onların təzyiqlərə qarşı mənəvi və intellektual dözümünü sarsıdır. Ən böyük qorxu isə odur ki, bu cəmiyyətlər rus ritorikası qarşısında sarsılsın və psixoloji cəhətdən məğlub olsunlar.

Putinin Avropa ölkələrinə qarşı quru əməliyyatı planlaşdırması ehtimalı məntiqli görünmür. Dünyanın ən böyük ordularından birinə sahib olmasına baxmayaraq, Rusiya Ukraynadakı müharibə səbəbilə texnika, sursat və təlim görmüş şəxsi heyət baxımından ciddi itkilər verir.

Üstəlik, Rusiya ordusu sərhədlərindən uzaqlaşdıqca onun təchizat xətləri daha həssas və müdafiəsiz hala gəlir.

Hər halda, Rusiyanın Avropaya qarşı mümkün bir quru müharibəsi qaçılmaz olaraq əvvəlcə NATO qüvvələrinin dəstəklədiyi Polşa və Baltik ölkələrindən keçməlidir.

Bununla yanaşı, bu miqyasda bir müharibə Rusiyaya qarşı ağır sanksiyalara və ölkə daxilində genişmiqyaslı iqtisadi çöküşə səbəb ola bilər.

Digər tərəfdən, Avropanın iqtisadi gücü Rusiyadan qat-qat böyükdür və bu da ona müharibəni maliyyələşdirmək baxımından daha böyük imkan verir. Bu baxımdan, rusların hibrid-psixoloji savaşa üstünlük verməsi daha məntiqli görünür.

Bu, Rusiya‑Ukrayna münaqişəsini gərginləşdirmək yolunda məntiqsiz tələsikliyin bədəlini ödəməyin bir yolu və Avropa üçün psixoloji müharibədir?

Krozetonun süni intellekt, təchizat zəncirlərinin qorunması və dezinformasiya sahəsində təlim keçmiş heyətlə təchiz olunmuş Avropa kibermərkəzi quraraq hibrid müharibəyə qarşı mübarizə aparmağı təklif etdiyi aydındır.

Digər tərəfdən, müdafiə planları əvəzinə, çəkindirmə planları hazırlanması istiqamətində artan tövsiyələr var ki, onların başında Vaşinqtonu Avropadakı bütün qüvvələrini geri çəkməyə inandırmaq və bununla da avropalıları öz məsuliyyətlərini öz üzərlərinə götürməyə məcbur etmək gəlir.

Bu nöqtədə hərbi xərcləri artırmaq, ordularının güc və imkanlarını inkişaf etdirmək və Baltik regionuna real müdafiə sistemləri yerləşdirmək, yəni ənənəvi müharibəyə hazırlaşmaqdan başqa seçimləri qalmayacaq.

Belə olan təqdirdə, bu sual doğur: Trampın Rusiya və Ukrayna arasındakı müharibəni dayandırmaq və Avropanı professor Stiv Mearşaymerin “qəmgin gələcək” kimi təsvir etdiyi vəziyyətdən xilas etmək planı həll yolu ola bilərmi?

Çünki Tramp müharibəni sülh yolu ilə qazanmağın müharibə yolu ilə yüzlərlə hibrid və ya ənənəvi döyüş qazanmaqdan daha yaxşı olduğunu düşünür və onun üçün israrla: “Mən o zaman prezident olsaydım, Ukrayna müharibəsi başlamazdı”, – deyir. Ancaq bütün bunlar Avropanın rusofobiyasına dəstək olmur.

“Yeni Çağ” Analitik Qrupu