Yeni Çağ Media Qrupu
Ukrayna və ABŞ deyir ki, Rusiya döyüşlərdə qadağan olunmuş zəhərli qazdan istifadə edir”.
Yenicag.az xəbər verir ki, bu barədə nüfuzlu “Wall Street Journal” nəşri məlumat yayıb.
Qəzetin analitiklərinin fikrincə, bu ayın əvvəlində Birləşmiş Ştatlar cəbhədə istifadə olunan kimyəvi silahların yaradılması və təchizatı ilə məşğul olan Rusiya şirkətlərinə və dövlət qurumlarına qarşı sanksiyalar tətbiq edib.
“Xüsusən də xloropikrinlə bağlı sanksiyalar geniş vüsət alıb. Bəzən pestisidlərdə istifadə edilən kimyəvi maddə I Dünya müharibəsi zamanı istifadəyə verilmiş və Rusiyanın da imzaladığı Kimyəvi Silahlar Konvensiyası ilə döyüşdə istifadəsi qadağan edilmişdir” – deyə məlumatda qeyd olunub.
“Bizim qənaətimizə görə, Rusiya ordusu Ukrayna qüvvələrini möhkəmləndirilmiş mövqelərdən sıxışdırıb çıxarmaq üçün döyüş üsulu kimi kimyəvi silah xloropikrindən istifadə edib. Bu cür kimyəvi maddələrin istifadəsi tək belə hadisə deyil”, – ABŞ-ın BMT-dəki səfiri Robert Uood söyləyib.
Kimyəvi silahlar üzrə ekspert və London analitik mərkəzi “Royal United Services Institute”un köməkçi tədqiqatçısı Dan Kaszeta isə deyir ki, xloropikrin insanlar və heyvanlar üçün zəhərlidir, həmçinin qıcıqlandırıcı kimi fəaliyyət göstərir. Onun sözlərinə görə, təsirə məruz qalma dərəcəsindən asılı olaraq, qaz dərinizi yandıra, gözyaşardıcı kanallarınızı qıcıqlandıra və nəfəs almağı, hətta hücum edənlərə qarşı müdafiəni çətinləşdirə bilər.
“Kimyəvi maddə polis tərəfindən bəzən gözyaşardıcı qaz kimi istifadə edilən, konvensiya ilə qadağan edilən CN və CS kimi tanınan daha müasir maddələrlə də əvəzlənir”, – Kaszeta bildirib.
Cəbhədə kimyəvi silahdan istifadəni təhlil edən “Ukrayna Ordusuna Dəstək Qüvvələrinin Analitik Mərkəzi”nin komandir köməkçisi, kapitan Dmitri Sergienkonun sözlərinə görə, bu üç maddənin hər üçü ruslar tərəfindən döyüş meydanında istifadə olunur.
“Onun komandası ilk növbədə nəzarət etdikləri ərazidə CN və CS istifadəsini qeyd edərkən, tərk edilmiş Rusiya mövqelərində də iki xloropikrin qumbarası tapıblar”, – o, əlavə edib.
Nəşr kapitan Sergienkodan sitat gətirərək, vurğulayıb ki, ukraynalılar 2023-cü ilin fevral ayından cəbhədə kimyəvi silahdan istifadəni izləyir və təsdiqlənmiş insidentlərin sayı durmadan artır. Mayın 3-nə olan məlumata görə, Dəstək Qüvvələri məlumatların izlənilməsinin başlanmasından bəri 1891 belə hücumu təsdiqləyib ki, onlardan 444-ü aprel ayında baş verib. Bildirilir ki, bu da əvvəlki aydan 71 təsdiqlənmiş insidentdən daha çoxdur.
Nəşrin yazdığına görə, bu rəqəmlər natamam mənzərədir, çünki döyüşün intensivliyi çox vaxt nümunə götürmək və ya əsgərlərlə müsahibə aparmaq üçün qazın istifadə olunduğu yerə getməyi qeyri-mümkün edir.
“Hazırda rusların zəhərli kimyəvi maddələrdən istifadə etməsi bizim gündəlik reallığımızdır. Zəhərli kimyəvi maddələr buluduna nə vaxt rastlaşacağınızı heç vaxt bilmirsiniz”, – kapitan Dmitri Serqienko qeyd edib.
Cəbhə xəttinə yaxın sabitləşmə məntəqəsində işləyən hərbi həkim, leytenant Vitali Katriç isə bəyan edir ki, müalicə etdiyi hər ikinci xəstənin zəhərli qaza məruz qalması halları olub.
Katriç bu yaxınlarda bir həftə qazın təsiri altında qalan əsgərləri müalicə etməli olub. Onun dediklərinə görə, ruslar blindaja kimyəvi maddə atdılar və sonra girişin özünə hücum edərək içəridəki döyüşçüləri pusquya saldılar:
“Onları çıxarmaq üçün yeddi gün lazım gəldi. Oksigen o qədər az idi ki, alışqanlar işləmirdi. Ümumiyyətlə, CS, CN və xloropikrin qazlarının tərkibində xlor olduğundan onlar havadan ağırdır və yerə yaxın yerdə çökürlər. Qaz xəndəyə və ya qazıntıya düşərsə, sadə bir külək onu uçurmayacaq”.
Rafi Müslümov
www.yenicag.az