Tehran gec də olsa, BAŞA DÜŞDÜ: Səfirliyə hücumun siyasi bədəli və diplomatik NİZAM

“Azərbaycanın regionda lider mövqeyi və İranın geosiyasi ambisiyaları arasında tarazlıq tapıldığı təqdirdə, münasibətlər daha dərin və davamlı əməkdaşlığa çevrilə bilər”.

Bunu Yenicag.az-a açıqlamasında politoloq Tural İsmayılov deyib.

O, Azərbaycan səfirliyinə terror hücumunda təqsirləndirilən şəxsin illər sonra edam cəzasına məhkum edilməsinin pərdəarxası səbəblərindən və indidən sonra Azərbaycan-İran münasibətlərinin perspektivlərindən danışıb.

Politoloq qeyd edib ki, İran-Azərbaycan münasibətləri müəyyən gərginliklərə baxmayaraq, prezident Məsud Pezeşkianın 2025-ci ilin aprelində Azərbaycana səfəri və Tehrandakı səfirliyə hücum ilə bağlı məsul şəxsin cəzalandırılması kimi addımlarla normallaşma yolunda müsbət siqnallar nümayiş olunur:

“Pezeşkianın səfəri zamanı Prezident İlham Əliyevlə keçirilən görüşlər və birgə bəyanatlar iki ölkə arasında iqtisadi, ticari və regional əməkdaşlığın gücləndirilməsinə dair ümidverici perspektivlər açır. Bu səfər tərəflərin qarşılıqlı maraqlar əsasında əlaqələri inkişaf etdirmək istəyini vurğulayır. Gələcəkdə münasibətlərin trayektoriyası iqtisadi layihələr, regional təhlükəsizlik və diplomatik dialoqun dərinləşdirilməsi ilə formalaşa bilər”.

Onun sözlərinə görə, iqtisadi əməkdaşlıq münasibətlərin inkişafında əsas sürücü ola bilər:

“Azərbaycanın Cənubi Qafqazda artan iqtisadi və geosiyasi çəkisi, xüsusilə Şimal-Cənub və Şərq-Qərb nəqliyyat dəhlizlərindəki rolu İran üçün cəlbedici fürsətlər yaradır. İki ölkə arasında enerji sektorunda, o cümlədən Xəzər dənizi hövzəsində birgə layihələr və qaz təchizatı sahəsində əməkdaşlıq potensialı yüksəkdir. Məsələn, Azərbaycanın qaz ixracatı və İranın regional enerji bazarlarındakı ehtiyacları sinerji yarada bilər. Eyni zamanda, Zəngəzur dəhlizi kimi layihələrə İranın dəstəyi regional inteqrasiyanı sürətləndirə bilər ki, bu da hər iki ölkənin maraqlarına xidmət edər”.

T. İsmayılova görə, diplomatik səviyyədə Pezeşkianın islahatçı imici və cənab Prezident İlham Əliyevin praqmatik, güclü siyasəti qarşılıqlı etimadın qurulması üçün zəmin yaradır:

“Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə hörmət və qarşılıqlı suverenlik prinsiplərinə sadiqlik əlaqələrin möhkəmlənməsinə təkan verə bilər. İranın Azərbaycanla mədəni və tarixi bağlılıqları, xüsusilə ortaq dini və mədəni dəyərlər, xalqlar arasında dialoqu dərinləşdirmək üçün mühüm resursdur”.

Həmsöhbətimiz əlavə edib ki, regional təhlükəsizlik baxımından hər iki ölkə Cənubi Qafqazda sabitliyin təmin olunmasında maraqlıdır:

“Azərbaycanın Türkiyə və Rusiya ilə balanslaşdırılmış siyasəti İran üçün də regional tarazlıqda əməkdaşlıq imkanı yaradır. İki ölkə terrorizmə qarşı mübarizə, sərhəd təhlükəsizliyi və qaçaqmalçılığa qarşı birgə tədbirlər kimi sahələrdə əməkdaşlığı genişləndirə bilər. Bununla yanaşı, İranın beynəlxalq izolyasiyadan çıxmaq istəyi Azərbaycanla yaxınlaşmanı zəruri edir, çünki Azərbaycan regionda etibarlı tərəfdaş kimi qəbul edilir”.

“Azərbaycanın regionda lider mövqeyi və İranın geosiyasi ambisiyaları arasında tarazlıq tapıldığı təqdirdə, münasibətlər daha dərin və davamlı əməkdaşlığa çevrilə bilər. Nəticədə, iqtisadi layihələr, mədəni dialoq və regional təhlükəsizlik sahəsində birgə addımlar iki ölkə arasında uzunmüddətli tərəfdaşlığın təməlini qoya bilər”, – deyə o, fikirlərini yekunlaşdırıb.

Nəsimi Ələsgərli