Son dövrlər istər Qara Dəniz, istərsədə Cənubi Qafqaz ərazisində mövcud olan ölkələrin bir çoxunda ya münaqişə ya da sülh danışıqları hələ də davam etməkdədir. Ümumilikdə isə, bu gün dünyanın 52 münqişə və ya konfliktli münasibətlər mövcuddur. Bu isə onu göstərir ki, hazırda 104 dövlət arasında gərgin münasibətlər mövcuddur. Bu günlərdə Belçikanın paytaxtı Brüssel şəhərində keçirilmiş “Qara dəniz regionunda sülh və təhlükəsizlik naminə qadınların birləşməsi” adlı beynəlxalq konfransın iştirakçıları beynəlxalq birliyə müraciət qəbul ediblər.
İslahatçı Qadınlar İctimai Birliyinin məlumatına görə, Qara Dəniz və Cənubi Qafqazı təmsil edən ölkələrin qadın təşkilatları tərəfindən qəbul olunub. Qeyd edək ki, bəyanatı Azərbaycan, Gürcüstan, Ukrayna, Moldova, Rumınya, Türkiyə. Bolqariya və s ölkələrin 35 təşkilatı dəstəkləyib.
Qara dəniz və Cənubi Qafqaz regionu qadın təşkilatlarının liderlərindən Beynəlxalq Birliyə sülh çağırışını təqdim edirik:
Biz, Qara Dəniz və Cənubi Qafqaz bölgəsindən olan qadın təşkilatlarının liderləri, sülh, ədalət və insan ləyaqətinin qorunmasına olan bağlılığımızda bir araya gəlmişik. Münaqişədən ciddi şəkildə təsirlənmiş bölgəmizdəki qadınların nümayəndələri olaraq, beynəlxalq icmaya bölgəmizdə davamlı sülhü təmin etmək üçün dərhal və qətiyyətli tədbirlər görməyə çağırırıq.
Qara Dəniz və Cənubi Qafqaz bölgəsi, tarixi olaraq ciddi geopolitik çətinliklərlə səciyyələnən, hazırda on minlərlə insanın həyatını itirdiyi və milyonlarla insanın yaralandığı, qaçqın düşdüyü və ya ailələrindən ayrıldığı davam edən müharibələrdən əziyyət çəkməyə davam edir. Hal-hazırda Rusiyanın Ukraynaya qarşı apardığı müharibədə, BMT-nin məlumatlarına görə, mülki və hərbi ölənlərin sayı yarım milyonu aşmışdır.
Bütün münaqişələrdə qadınlar və uşaqlar ən ağır yükü daşıyır, müharibənin dəhşətli nəticələrinə dözürlər. Deyildiyi kimi, bir ölkədə sülh pozulduqda, bütün ölkələrin sülhü risk altındadır. Bütün dünya silahlı münaqişələrin təsirləri ilə mübarizə aparır – qaçqınlar, yerindən edilmiş şəxslər, sığınacaq axtaranlar və vətəndaşlığı olmayan insanlar, onlara sığınacaq, dəstək, iş və inteqrasiya lazımdır. Buna görə də, hər bir ölkədə sülh dünya stabilitesi üçün həyati əhəmiyyət daşıyır. İnsan hüquqlarının və insan ləyaqətinin qorunması qlobal prioritet olmalıdır. Beynəlxalq cəmiyyət bu münaqişələrin qurbanlarına əsas humanitar yardım, psixoloji dəstək və hüquqi müdafiə təmin etmək üçün birləşməlidir.
Bununla belə, regionumuzda regional sabitlik və təhlükəsizliyə əhəmiyyətli təhlükə yaradan sürətli hərbiləşmə bizi dərindən narahat edir. Hərbi texnikaya xərclənən milyardlarla vəsait – zorakılıq və ölümü alovlandıran – gələcək nəslin daha parlaq gələcəyini təmin etmək üçün təhsil, səhiyyə və davamlı inkişafa sərmayə qoyula bilərdi.
Qara dəniz və Cənubi Qafqazda qadın təşkilatlarının liderləri olaraq biz sülhün təşviqində, barışığın təşviqində və inkişafı dəstəkləməkdə mühüm rolumuzu tanıyırıq. Tarixən qadınlar sülh quruculuğu səylərində ön sıralarda olublar və bu gün biz yenidən regionumuzu davamlı sülh və sabitliyə doğru istiqamətləndirmək üçün öz səsimizi və təcrübəmizi təklif edirik. Qadınlar dəyişikliklərin əsas agentləridir və onların sülh quruculuğu proseslərində mənalı iştirakı sülh sazişlərinin əhatəli, davamlı və ədalətli olmasını təmin edir.
Biz sülh təşəbbüslərinə rəhbərlik etməyə, müharibə yaralarını sağaltmaq və gələcək münaqişələrin qarşısını almaq üçün birlikdə çalışmağa hazırıq. Biz xalqımızın inkişafı və rifahı naminə dinc təşəbbüslərin ciddi əhəmiyyətini vurğulamalıyıq.
Biz birmənalı olaraq Azərbaycanın suverenliyini dəstəkləyirik və iki ölkəni sülhə, regionu isə sabitliyə bir addım yaxınlaşdıran Bakı ilə İrəvan arasında rəsmi dialoqu alqışlayırıq.
Biz şübhəsiz ki, Ukrayna, Gürcüstan və Moldovanı öz sərhədləri daxilində ərazi bütövlüyünü bərpa etmək və təhlükəsizliyi bərpa etmək üçün apardıqları mübarizədə dəstəkləyirik. Bu ölkələr sülhə, sabitliyə və firavanlığa aparan yollarda möhkəm dəstəyə layiqdirlər.
Buna görə də biz beynəlxalq ictimaiyyəti tərksilahı prioritetləşdirməyə və diplomatiyanı həm regionumuzda, həm də bütün dünyada hərbiləşdirmədən üstün tutmağa çağırırıq.
Bundan əlavə, biz beynəlxalq ictimaiyyəti bütün dövlətlərin suverenliyinə hörmət etməyə və sülh yoluna təhlükə yarada biləcək birtərəfli təşəbbüslərdən çəkinərək bərabər, qərəzsiz yanaşma nümayiş etdirməyə çağırırıq.
Biz daha güclü regional əlaqələrə və Qara dəniz və Cənubi Qafqaz regionu ölkələri arasında dialoq, əməkdaşlıq və qarşılıqlı anlaşmanın təşviqinə çağırırıq.
Sonda, biz, Qara dəniz və Cənubi Qafqaz regionunda qadın təşkilatlarını dəstəkləməsi və onların sülh quruculuğu prosesinin bütün mərhələlərində, yəni qarşısının alınması, iştirak, müdafiə, yardım və bərpa proseslərində iştirakını gücləndirməsi üçün beynəlxalq ictimaiyyətə müraciət edirik.
www.yenicag.az