Son illərin ən güclü geomaqnit qasırğası başlayıb

Sentyabrın 6-da baş vermiş X-9 sinifli rentgen alışmasından sonra planetlərarası fəzaya atılmış Tac Plazma Kütləsinin (CME) təsirləri gözlənildiyindən də tez, dünən axşam saatlarında Yer ətrafına çatıb və son illərin ən güclü geomaqnit qasırğasının yaranmasına səbəb olub.

Bunu Yenicag.az-a Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasının direktor müavini Elçin Babayev deyib.

Onun sözlərinə görə, dünəndən etibarən ən güclü geomaqnit qasırğalarından biri başlayıb: “Bu gün və qarşıdan gələn günlərdə güclü geomaqnit həyəcanlaşmasının davam edəcəyi gözlənilir. Geomaqnit qasırğaları baş verən günlərdə risk qrupuna daxil olan şəxslər– xroniki ürək-qan-damar xəstələri, ahıllar, uşaqlar gərginlikdən uzaq olmalıdırlar, qabaqlayıcı tədbirlər görülməlidir. Bu dəfəki qasırğa texnoloji sistemlərə də ciddi təsir göstərəcək. Hətta R3 sinfinə mənsub radio donma qasırğası, digər tərəfdən, S1 sinifli radiasiya qasırğası da qeydə alınıb”.

Direktor müavini bildirib ki, hazırda Günəş diskinin görünən səthində 4 aktiv ləkə qrupunda (AR) 94 ləkə müşahidə olunur: “Hazırda əsas geomaqnit indekslərindən biri olan Kp-nin qiyməti 8-dir (maksimum 9 olur). Yaxın saatlarda G3-G2 sinifli qasırğalar gözlənilir. Maksimal şkala G5-dir və bu şkalaya uyğun qasırğalar nadir hallarda, 11-ildə 1-2 dəfə baş verir. Planetlərarası maqnit sahəsinin Z komponentinin şimal istiqamətinə yönəlməsi vəziyyətin daha dramatik olmasının qarşısını alır”.

E.Babayev qeyd edib ki, hətta AR 2673 və AR 2674 Yerdən tutqun şüşə ilə baxdıqda adi gözlə görünə bilər: “Qətiyyən birbaşa baxmaq olmaz. AR 2673 daha təhlükəli sayılır və maqnit sahəsi o qədər mürəkkəbdir ki, bu ləkələrin yanında hər an ixtiyari gücə malik, o cümlədən, ən güclü rentgen X-sinfinə malik Günəş alışmaları baş verə bilər. Bu ehtimal 50%-ə çatıb və böyük rəqəmdir (orta gücə malik alışmaların generasiya ehtimalı üçün isə bu rəqəm hətta 75%-dir)”.