Üşümək, ətraf istiliyinin ani dəyişikliyinə cavab olaraq ortaya çıxır. Dəri, damarlar və əzələlər koordinasiyalı olaraq sıxılıb-boşalaraq, bu istilik dəyişikliyinə cavab verməyə çalışır.
Amerika yazıçısı O.Henri "Üçüncü inqridient" əsərində yazırdı: "Həyatda elə şeylər var ki, hökmən bir yerdə olmağa məhkumdur. Məsələn, çəhrayı muslin və yaşıl qızılgül, ya da qızardılmış döş əti və yumurta, yaxud da irlandlar və iğtişaş kimi".