Yeni Çağ Media Qrupu
Rusiya-Ukrayna müharibəsi artıq 278 gündür ki, davam edir. Bu zaman ərzində bir çox dövlətlər Rusiyaya qarşı sanksiyalar tətbiq edib, rus turistlərin ölkələrinə girişinə qadağa qoyublar. Buna baxmayaraq, bir sıra nüfuzlu şəxslər Vladimir Putini birbaşa və ya dolayısı ilə Ukraynadakı müharibəyə görə dəstəkləməkdə davam edirlər.
Yenicag.az Rusiya Prezidenti Vladimir Putinə yaxın olan şəxsləri təqdim edir:
Dmitri Medvedev
Rusiyanın keçmiş prezidenti Dmitri Medvedev prezident kimi sələfi və varisi olan Putini tam dəstəklədiyini bildirir. Ukraynanı soyqırımla hədələyən Putinin yaxın müttəfiqi Medvedev 2008-ci ildə Putinin prezidentlik dövründə ilk iki müddətindən sonra prezident seçilib. O vaxt Rusiya konstitusiyası Putini ardıcıl iki müddətlə məhdudlaşdırmışdı, lakin o, Medvedev prezidentlik etdiyi müddətdə 2008-2012-ci illərdə baş nazir vəzifəsində çalışaraq hakimiyyəti öz əlində saxlaya bildi. Medvedev ABŞ-ın Ukraynanı müasir raket sistemləri ilə təmin etməyə razılıq verdikdən sonra “Qərbdəki hədəfləri” vurmaqla hədələyib, daha sonra isə Moskvanın bütün düşmənlərini “məhv etmək” istəyini bildirib.
Sergey Şoyqu
Putinin sadiq və çoxdankı dostu olan müdafiə naziri Sergey Şoyqu bir vaxtlar onun mümkün varisi hesab olunurdu. Şoyqu Rusiyanın ilk prezidenti Boris Yeltsinin də olduğu nüfuzlu insanlarla yaxın münasibətlərindən istifadə edərək karyera nərdivanını yüksəlib. Şoyqu və Putinin dostluğu Rusiya mətbuatında geniş işıqlandırılıb, onlar tez-tez Sibir meşələrində birlikdə dincəlir, balıq tutur və gəzintiyə çıxırdılar.
Şoyqu 2014-cü ildə Krımın işğalına, eləcə də Suriya kampaniyasına rəhbərlik edib.
Lakin Rusiyanın Ukraynada aylarla davam edən hərbi uğursuzluqları Putin və Şoyqu arasında fikir ayrılığına dair şayiələri gücləndirib.
Nikolay Patruşev
Rusiya Təhlükəsizlik Şurasının katibi vəzifəsini icra edən Nikolay Patruşev Putinin digər uzunmüddətli müttəfiqidir. Həmçinin, o Putinin hakimiyyətdə güvəndiyi azsaylı adamlardan biridir.
Patruşev və Putin KQB-də köhnə yoldaşlardır, onların dostluğu 1998-ci ildə başlayıb. Patruşev Ukraynadakı müharibənin tərəfdarıdır. Rusiyanın Ukraynaya genişmiqyaslı işğalı başlayandan bəri Patruşev Putinin adından xaricə bir neçə səfər edib.
Rus oliqarxları və “güc mərkəzləri”
Onlarla rus oliqarxı Rusiyanın Ukraynaya hücumundan dərhal sonra prezident Putinlə yaxın əlaqələrə görə Qərbin sanksiyalarına ilk düşənlər sırasında olub. Bu ultra zəngin rus iş adamlarının çoxu Putinin sürətlə hakimiyyətə gəlməsinə və vəzifədə qalmasına töhfə verib.
Bu oliqarxlardan bir neçəsi 1980-ci illərin sonlarında yenidənqurma dövründə nüfuzlu və varlı olub. Sovet İttifaqı dağılandan sonra bu insanlar dövlət tərəfindən satılan sənaye şirkətlərini alıblar.
Roman Abramoviç
Roman Abramoviç, təxminən iyirmi ildir sahib olduğu Londonun əsas futbol komandası olan “Çelsi” Futbol Klubunun keçmiş sahibliyi sayəsində Rusiyanın ən məşhur oliqarxlarından birinə çevrilib. Abramoviç son aylarda Avropa İttifaqı və Böyük Britaniyanın ona qarşı sanksiyalar tətbiq etməsindən və nəhəng yaxta da daxil olmaqla, onun bir çox aktivlərinə həbs qoyulmasından sonra diqqət mərkəzində olub.
Yazda Abramoviç Rusiya və Ukrayna arasında sülh danışıqlarında qeyri-rəsmi nümayəndə kimi çıxış edib. Avropa rəsmiləri deyirlər ki, Abramoviç Rusiya prezidenti ilə “imtiyazlı çıxış” əldə edib və onilliklər ərzində Putinlə yaxın münasibət saxlayır.
Abramoviç özü də dəfələrlə Putinlə hər hansı maliyyə əlaqəsi və ya prezidentlə yaxın münasibətləri təkzib edib. Lakin Qərb rəsmiləri deyirlər ki, oliqarx və onun biznesləri Putindən “imtiyazlar və güzəştlər”, vergi güzəştləri və qrantlar alıb.
Londonun “The Times” qəzeti yazıb ki, Abramoviç mart ayında Putinlə görüşüb və ona Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenskinin sülh tələb edən əlyazma notunu verib, Putin bunu dərhal rədd edib.
Gennadi Timçenko
Milyarder treyder Gennadi Timçenko Putinlə yaxın əlaqələri olan digər tanınmış oliqarxdır. Rusiyanın altıncı ən varlı adamı olan Timçenko bu ilin əvvəlində ABŞ tərəfindən sanksiyaya məruz qalan ən varlı oliqarx olub. “The Guardian” yazır ki, Tımçenko ilə Putin 1990-cı illərin əvvəllərindən dostdurlar. Putin Sankt-Peterburqlu neft treyderinə kömək etmək üçün Timçenkoya neft ixrac etmək üçün lisenziya verib. Tımçenko milyardlarla dollar dəyərində Rusiya nefti ixrac edən İsveçrə ticarət evi olan “Gunvor Group”un həmtəsisçisi olub. Həm şirkət, həm də Putin Rusiya prezidentinin şirkətin əməliyyatlarından gizli faydalanan şəxs olması, neft ixracından gəlir əldə etməsi ilə bağlı iddiaları təkzib ediblər.
Si Cinpin
Çin və Rusiya rəsmi müttəfiqlər deyillər, lakin iki ölkə arasında əlaqələr, xüsusən də ticarət və müdafiə sahəsində son on ildə əhəmiyyətli dərəcədə genişlənib. Ölkələr bir-birini strateji tərəfdaş hesab edir.
Fevralın əvvəlində Rusiyanın Ukraynaya mümkün müdaxiləsi ilə bağlı beynəlxalq narahatlıq artdıqca, Çin rəsmiləri Rusiya rəsmilərindən Pekində keçiriləcək Qış Olimpiya Oyunlarından sonraya qədər gözləməyi xahiş etdilər. Qərb kəşfiyyatı həmçinin qeyd edir ki, Çin rəsmiləri planlaşdırılan işğalla bağlı “müəyyən dərəcədə məlumatlandırılıb”, lakin Çin lideri Si Cinpin bu mövzuda Putinlə birbaşa danışıb-danışmadığı aydın deyil.
İşğaldan sonra Qərb ölkələri Rusiyaya qarşı sanksiyalar tətbiq etdikdə, Çin Rusiyadan neft və qaz almağa davam etdi. Rusiya neftinin ən böyük alıcısı olan Çin müharibə başlayandan bəri hətta yavaş-yavaş alışlarını artırıb.
BMT Təhlükəsizlik Şurası Rusiyanın Ukrayna ərazilərinin ilhaqını qeyri-qanuni olaraq pisləyəndə Çin bitərəf qalıb.
Narendra Modi
Hindistan da müharibə boyu Rusiya ilə münasibətlərini qoruyub, enerji daşıyıcıları almağa davam edib. Hindistan Rusiyanın Ukraynaya təcavüzünü pisləməkdən çəkinib və iki ölkə münasibətlərini “xüsusi və imtiyazlı strateji tərəfdaşlıq” kimi qiymətləndirib.
Hindistanın baş naziri Narendra Modi sentyabr ayında Putinlə şəxsi görüşü zamanı müharibədən danışıb. Bununla belə, Çin və Hindistanın dəstəyini itirmək qorxusu əslində Putini müharibəni daha tez bitirmək ümidi ilə artırmağa sövq etmiş ola bilər. BMT Təhlükəsizlik Şurası Rusiyanın Ukrayna ərazilərinin ilhaqını pisləyən səsvermədə Hindistan da bitərəf qalıb.
Aleksandr Lukaşenko
Ukraynanın şimalında yerləşən Belarus Rusiyanın Avropadakı yeganə müttəfiqidir. Belarusun Rusiya ilə dərin əlaqələri var və onlar 1991-ci ildə Sovet İttifaqının dağılmasından sonra da yaxın qalıblar. Ölkələri bir sıra siyasi, iqtisadi və müdafiə sazişləri bağlayır.
Avropanın sonuncu diktatoru adlandırılan Lukaşenko ilə Putinin yaxın münasibəti var və Belarus Ukraynaya qarşı müharibəsində Rusiyanı dəstəkləyir. Belarus Rusiya qüvvələri üçün meydança rolunu oynayır və Rusiya Ukraynaya ballistik raketlər atmaq üçün ondan istifadə edib. Ukrayna sərhədinə yaxın Belarusdakı xəstəxanalar da yaralı rus əsgərlərini qəbul edir.
Gerhard Şröder
1998-2005-ci illərdə kansler vəzifəsində çalışmış Gerhard Şröder Rusiya təbii qazını birbaşa Almaniyaya çatdırmalı olan ilk sualtı qaz kəmərinin tikintisini dəstəkləyib. İstefasından 3 həftə sonra Şröder maraqların toqquşması ilə bağlı narahatlıqlara baxmayaraq, Nord Stream-in səhmdarlar şurasının sədri olub.
O vaxtdan bəri o, Kremlin nəzarətində olan enerji şirkətlərindən ildə təxminən 1 milyon dollar alıb. Şröder ölkənin sənaye iqtisadiyyatını gücləndirmək üçün Rusiya enerji resurslarının idxalının Almaniyanın ən görkəmli tərəfdarlarından biridir. Şröder Almaniyanın uzunmüddətli maraqları hesabına Rusiya enerjisini təşviq etməkdə ittiham olunur.
Şröder avqust ayında Moskvaya səfəri zamanı Putinlə təkbətək görüşdən sonra da tənqid edilib. Həmin vaxt o, alman mediasına demişdi ki, üzr istəyəcək heç nə yoxdur və qeyd edib ki, Qərb Rusiyanın antaqonist ölkələr tərəfindən “sıxılmaqdan real qorxularını” lazımınca etiraf etməlidir. O, həmçinin Ukraynaya Rusiya ilə münasibətlərdə neytrallığı və güzəştə getməyi tövsiyə edib.
Olqa Skabeeva
Olqa Skabeyevanı “Putinin televiziyasının dəmir kuklası” adlandırırlar. O, həyat yoldaşı Yevgeni Popovla birlikdə “Rossiya-1” telekanalında “60 dəqiqə” siyasi tok-şousuna aparıcılıq edir, burada davamlı olaraq ukrainofob bəyanatlar səsləndirir.
Skabeevanın karyerası Putin rejiminin son 15 ilini əhatə edir – o, prezident administrasiyasının ruporu kimi xidmət edir. Aprel ayında Skabeevanın Rusiyanın Üçüncü Dünya Müharibəsinin mərkəzində olması ilə bağlı açıqlaması beynəlxalq rezonans doğurub.
Taker Karlson
“Fox News” telekanalında yayımlanan “Tucker Carlson Tonight” verilişinin aparıcısı Taker Karlson tez-tez Putinin tezislərini təkrarlayır. Rusiya Ukraynanı işğal etməzdən bir müddət əvvəl Karlson 15 dəqiqə efirdə çıxış edərək ABŞ-ın Rusiya ilə Ukrayna arasında münaqişə təhlükəsindən narahat olmamalı olduğunu iddia edib. O, bildirib ki, ABŞ-ın narahatlığı Ukraynanı qorumaq deyil, demokratlar “sizin Putinə nifrət etməyinizi” və NATO-nun Rusiyanın mövcud olmasını istəmir. O, həmçinin bildirib ki, “NATO-nun yeganə məqsədi Rusiyanın inkişafının qarşısını almaqdır”.
İlon Mask
Oktyabr ayında Mask Twitter-də sorğu yayımlayıb və o, Rusiyanın işğal etdiyi Ukrayna ərazisində seçkilərin keçirilməsini nəzərdə tutan Ukrayna-Rusiya sülh planını təklif edib. Planda həmçinin Krımın Rusiyanın bir hissəsi kimi tanınması, Ukrayna üçün neytrallıq və Krıma su təminatının verilməsi təklif edilirdi.
Donald Tramp
Keçmiş prezident Donald Tramp tez-tez Putinlə yaxın münasibəti ilə öyünür və ABŞ kəşfiyyat orqanlarının xəbərdarlıqlarına məhəl qoymadan Rusiyanın milli təhlükəsizliyə yaratdığı təhdidləri kiçik hesab edirdi.
Putin Krımı işğal edərkən Tramp Mühafizəkarların Siyasi Fəaliyyət Konfransındakı çıxışında Rusiya prezidentini tərifləyib və Ukraynanın qalan hissəsinin “çox tez” dağılacağını söyləyib. Daha sonra krımlıların Rusiyanın yanında olmağı üstün tutduqlarını bildirib.
2019-cu ildə Trampın siyasi rəqibi Co Bayden haqqında ittihamedici material tapmaq üçün Ukraynaya hərbi yardımı dondurmaqla şantaj etdiyi iddiaları ilə bağlı ilk impiçmenti olub .Fevral ayında Rusiya Ukraynanı işğal edəndə Tramp Putinin işğala bəraət qazanmasını “parlaq” və “fərasətli” adlandırmışdı. /Unikal/
www.yenicag.az
